Dlaczego należy wentylować pomieszczenia?

Dlaczego należy wentylować pomieszczenia?

Powietrze znajdujące się wewnątrz pomieszczenia ulega zanieczyszczeniu i zawilgoceniu pod wpływem zachodzących procesów, takich jak: oddychanie, gotowanie, suszenie, pranie, kąpiel. Materiały do wykańczania wnętrze oraz meble związki, które są niebezpieczne dla osób przebywających w pomieszczeniu. Z każdym rokiem zwiększa się liczba użytkowników nowoczesnych okien, które charakteryzują się dużą szczelnością. Wysoki współczynnik dźwiękoszczelności jest jak najbardziej pożądany, natomiast brak napływu świeżego powietrza z zewnątrz naraża użytkowników na:

• wzrost wilgoci, a w efekcie rozwój pleśni i grzybów na profilach okiennych, pod parapetem, w narożu pokoi,
• roszenie się pary wodnej na szybach oraz innych chłodnych powierzchniach, np. ściany i meble;
• kondensację zanieczyszczeń toksycznych emitowanych przez meble i materiały wykończeniowe;
• niedobór powietrza potrzebnego do spalania paliwa w piecach gazowych, kominkach itp.;
• ryzyko wydzielenia szkodliwego tlenku węgla;
• nawiew powietrza zewnętrznego przez kratki wentylacyjne w kuchni i łazience;

Każdy z wyżej wymienionych czynników, nie tylko obniża komfort użytkowania budynku, ale stanowi również bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia a nawet życia mieszkańców , którzy mogą odczuwać zmęczenie, ból i zawroty głowy; podrażnienia błony śluzowej nosa, podrażnienia gardła, podrażnienia skóry, uczulenia, alergie. Tak więc, dla zapewnienia właściwych warunków mieszkańcom należy zapewnić odpowiednią wentylację pomieszczeń w których na stałe przebywają ludzie.

Wentylacja jest to proces wymiany powietrza, polegający na dostarczeniu do pomieszczeń powietrza zewnętrznego do pokoi i kuchni, zapewnieniu skutecznego przepływu między pomieszczeniami oraz usunięciu zanieczyszczonego powietrza i wydzielanych substancji przez kratki wentylacyjne znajdujące się w łazience, kuchni, garderobie, WC. Wentylacja pomieszczeń może przebiegać w sposób naturalny -grawitacyjna lub z wykorzystaniem wentylatorów- mechaniczna.

Wentylacja naturalna zwana również grawitacyjną wykorzystuje różnice gęstości powietrza wewnątrz i na zewnątrz pomieszczenia. Powietrze napływa przez nieszczelności w oknach i ścianach oraz przez zamontowane nawiewniki okienne lub ścienne. Następnie następuje wymieszanie z powietrzem znajdującym się w pomieszczeniu, przepływ do pomieszczeń z kanałami wentylacyjnymi i usunięcie wraz z zanieczyszczeniami.

Wentylacja mechaniczna – wymiana powietrza wywołana jest wentylatorem zamontowanych na wyciągu (wentylacja mechaniczna wywiewna) lub na wyciągu i na nawiewie (wentylacja mechaniczna nawiewno-wywiewna). Wentylacja mechaniczna nawiewno-wywiewna jest niezależna od warunków atmosferycznych, określona ilość powietrza jest stale dostarczana i usuwana z pomieszczeń.

Wentylacja naturalna polega na wymianie z pomieszczeń zużytego powietrza i wprowadzeniu w jego miejsce świeżego. Siłą napędową w wentylacji naturalnej (zwanej też grawitacyjną) jest różnica gęstości powietrza zimnego (świeżego na zewnątrz pomieszczeń) i ciepłego (obecnego wewnątrz pomieszczeń). Mówiąc wprost wentylacja naturalna działa prawidłowo tylko w okresie zimowym, kiedy na zewnątrz jest temperatura zdecydowanie niższa niż wewnątrz domu. Dodatkowe zmiany w wentylacji pomieszczeń może wprowadzić działanie wiatru na budynek – może on wzmóc wentylację lub ją osłabić.

Trzeba również pamiętać, że sprawność wentylacji w naszym domu zależy również od przewodów wentylacyjnych potocznie nazywanych kominami – im są one wyższe tym wentylacja działa lepiej (w typowych blokach mieszkalnych na ostatnich kondygnacjach z reguły występują zaburzenia w usuwaniu powietrza w kuchni, łazience i w.c., co jest spowodowane również przez zbyt niskie przewody wentylacyjne).

Powietrze z zewnątrz napływa do pomieszczeń mieszkalnych (pokój dzienny, sypialnia) „nieszczelnościami” (czyli przez starego typu nieszczelne okna) lub nawiewnikami (montowanymi w oknach lub ścianach) i opuszcza mieszkanie sprawnymi kanałami wentylacyjnymi (kratki wentylacyjne w kuchni, łazience lub w.c.).

W celu zapewnienia prawidłowo działającej wentylacji naturalnej musimy zadbać, aby pomiędzy pokojami pod skrzydłami drzwiowymi pozostawić szczeliny o wysokości 1 cm na całej szerokości drzwi, a dodatkowo w dolnej części drzwi łazienkowych, w.c., kuchennych i garderoby wykonać otwory o powierzchni 220 cm2 (mogą to być np. kratki lub okrągłe otwory).

 

Infiltracja przez okna. Wg normy PN-B-03430:1983/Az3:2000P współczynnik infiltracji powietrza „a” przez zamknięte okna i drzwi balkonowe powinien wynosić 0,5 – 1,0 m3 /(m*h*daPa2/3). Dla okien o a<0,3m3/(m*h*daPa2/3) powinny być zamontowane nawiewniki powietrza. Teoretycznie można w ten sposób doprowadzić powietrze zewnętrzne. Należy jednak pamiętać, iż przy największej możliwej infiltracji 1,0m3/(m3h3 daPa2/3) można uzyskać przepływ około 1m3/h powietrza na metr obwodu okna, więc aby dostarczyć wymaganą dla jednej osoby ilość powietrza trzeba posiadać w pomieszczeniu minimum 20 mb obwodu okna.

Sposoby doprowadzenia powietrza przez okna:

1. Rozszczelnienie skrzydła okiennego, tzw. Mikrowentylacja czy inaczej mikrouchył. Aby powietrze dopływało do wnętrza budynku w ilości niezbędnej do skutecznej wentylacji okna powinny być cały czas rozszczelnione. Wymaga to ciągłej aktywności użytkownika, który reguluje ilość oraz częstotliwość doprowadzania powietrza. Jest to szczególnie utrudnione podczas nieobecności mieszkańców. Rozszczelnione okno nie jest w stanie doprowadzić do pomieszczenia wymaganej ilości powietrza, dlatego konieczne jest dodatkowe uchylanie i rozwieranie skrzydeł okiennych.
2. Usunięcie fragmentu uszczelki. Przez powstały otwór powietrze zewnętrzne przedostaje się do wnętrza pomieszczenia. Nie ma możliwości regulowania ilości nawiewanego powietrza, która np. w przypadku silnego podmuchu wiatru, zwiększa się kilkukrotnie.
3. Montaż nawiewników okiennych. Dostępne na rynku produkty różnią się sposobem działania, ilością dostarczanego powietrza oraz tłumieniem hałasu zewnętrznego. Ze względu na sposób działania można wyróżnić nawiewniki: higrosterowane (automatyczne) ciśnieniowe (samoregulujące) oraz sterowane ręcznie.

Wymagania prawne dotyczące okiennych urządzeń nawiewnych.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 6 listopada 2008r. (Dz. U. z 2008 r. Nr 201, Poz. 1238) dotyczącym warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki w sposób znaczący uległy zmianie wymagane parametry okien. Od 1 stycznia 2009 roku współczynnik infiltracji powietrza dla otwieranych okien i drzwi balkonowych wynosi nie więcej niż 0,3 m3/(m*h*daPa2/3) zachowując jednocześnie treść §155 ust.3, który mówi, że w przypadku zastosowania w pomieszczeniach innego rodzaju wentylacji, niż wentylacja mechaniczna nawiewna lub nawiewno-wywiewna, dopływ powietrza zewnętrznego, w ilości niezbędnej dla potrzeb wentylacyjnych, należy zapewnić przez urządzenia nawiewne umieszczone w oknach, drzwiach balkonowych lub w innych częściach przegród zewnętrznych.

Stosowane urządzenia nawiewne powinny być stosowane zgodnie z wymaganiami określonymi w Polskiej Normie dotyczącej wentylacji w budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej (PN-B-03430:1983/Az3:2000P). (§155 ust.4) Od początku 2009 roku, aby spełnić wymagania nowych przepisów, dostarczając okna do budynków wielorodzinnych należy ze szczególną uwagą uwzględniać zalecenia projektów wentylacji grawitacyjnej, grawitacyjnej wspomaganej lub mechanicznej wywiewnej, które określają które okno spełnia w danym przypadku funkcję wentylacyjną i musi być wyposażone w nawiewnik powietrza. W przypadku wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej wszystkie dostarczane okna muszą pozostać szczelne.

Decyzję o wyborze rodzaju nawiewnika należy uzależnić od warunków panujących w miejscu jego przeznaczenia. Dostępne na rynku produkty różnią się m. in. zasadą działania. Wyróżniamy nawiewniki higrosterowane, ciśnieniowe oraz sterowane ręczne.

Nawiewniki okienne można kupić razem z oknami u producenta/dystrybutora okien lub dokonać zakupu i montażu na już istniejące okna. Warto pamiętać, żeby montaż nawiewnika wykonywała osoba przeszkolona przez producenta nawiewników. Pozwoli to zachować przyznaną przez producenta okien gwarancje oraz mieć pewność, że zamontowany nawiewnik, będzie działał poprawnie.

Ile nawiewników?

W rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r, w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690) w paragrafie 149. punkt 1. określono, iż minimalny strumień powietrza zewnętrznego doprowadzanego do pomieszczeń, nie będących pomieszczeniami pracy, to 20m3/h na osobę przewidzianą w projekcie budowlanym na pobyt stały.

Polska Norma PN-B-03430:1983/Az3:2000P „Wentylacja w budynkach mieszkalnych zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej. Wymagania” określa ilość powietrza, jaką musimy usunąć (a więc i dostarczyć) dla poszczególnych pomieszczeń i wynosi odpowiednio:

Kuchnia z oknem zewnętrznym wyposażona w kuchenkę gazową lub węglową 70m3/h.

Dla kuchni z oknem zewnętrznym wyposażonej w kuchnię elektryczną w mieszkaniu do trzech osób 30m3/h.

Dla kuchni z oknem zewnętrznym wyposażonej w kuchnię elektryczną w mieszkaniu dla więcej niż trzech osób 50m3/h.

Dla kuchni bez okna zewnętrznego lub wnęki kuchennej wyposażonej w kuchnię elektryczną 50m3/h.

Dla łazienki z ustępem lub bez 50m3/h.

Dla oddzielnego ustępu 30m3/h.

Dla pomocniczego pomieszczenia bezokiennego (garderoba, schowek) 15m3/h.

Przykład doboru liczby nawiewników dla 3 pokojowego mieszkania z kuchnią posiadającą okno zewnętrzne, łazienką oraz oddzielnym WC.

1. sumujemy ilość powietrza, którą należy usunąć a więc i dostarczyć wg powyższej tabeli:

kuchnia z oknem zewnętrznym i kuchenką gazową – 70m3/h

łazienka – 50 m3/h

WC – 30 m3/h

Suma = 70 + 50 + 30 = 150 m3/h

2. określenie wydajności (przepływu) maksymalnego nawiewnika, który będzie zamontowany w mieszkaniu – np. nawiewnik higrosterowany EMM posiada maksymalny przepływ 35 m3/h

3. dzielimy ilość powietrza, którą należy usunąć (dostarczyć) przez wydajność nawiewnika.

Liczba nawiewników = 150/35 = 4,3

W przedstawionym mieszkaniu należy zamontować 4 nawiewniki.

Rozmieszczenie nawiewników należy rozpocząć od doboru odpowiedniej liczby nawiewników do ilości pomieszczeń. Według przeprowadzonych w pkt. 3 obliczeń wynika, że należy zamontować 4 nawiewniki. W pierwszej kolejności umieszczamy po 1 sztuce w każdym pokoju. W naszym przypadku pozostaje jeden nawiewnik, w zależności od powierzchni największego pokoju umieszczamy go w pokoju (razem będą dwa nawiewniki w jednym pomieszczeniu), gdy pokój jest większy niż 25m2. W przeciwnym wypadku czwarty nawiewnik umieszczamy na oknie kuchennym.

Nawiewniki montowane są w górnej części stolarki okiennej lub w kasecie rolety zewnętrznej. W większości przypadków nawiewniki można zamontować na już istniejących oknach. W przypadku okien PVC nawiewniki montuje się na przylgach okiennych, tzn. element wewnętrzny na skrzydle, a okap zewnętrzny na ościeżnicy okna. W tym celu należy wykonać otwory o podanych przez producenta wymiarach. Frezowanie otworów odbywa się bez uszkodzenia wzmocnienia stalowego okna. W oknach drewnianych otwory frezowane są tylko na skrzydle lub tylko na ościeżnicy. Decyzję o wyborze miejsca montażu należy podjąć na podstawie dostępnej odległości między skrzydłem okna a nadprożem.

Sposób użytkowania

Nawiewniki do prawidłowego działania nie wymagają ingerencji użytkownika. Działają bez zasilania, ilość doprowadzanego powietrza jest uzależniona od wartości wilgotności względnej (nawiewniki higrosterowane) lub od warunków panujących na zewnątrz i wewnątrz pomieszczenia (nawiewniki ciśnieniowe i sterowane ręcznie).

Do czyszczenia nawiewnika należy używać suchej szmatki. Nie wolno używać proszków płynów do czyszczenia oraz innych środków żrących.

Nie należy dopuścić do zamoczenia nawiewnika, w szczególności taśmy poliamidowej, która może stracić swoje właściwości.

Nie należy ograniczać przepływu powietrza przez zaklejanie lub zapychanie otworu, powoduje to nieprawidłowe działanie nawiewnika.

Jakie korzyści po zamontowaniu nawiewników?

Brak możliwości wykroplenia się pary wodnej na oknach i nadprożach – w efekcie brak pleśni i grzyba; Niskie koszty energii cieplnej w porównaniu do normalnego otwierania lub uchylania okien i ich rozszczelnienia (szczególnie przy zastosowaniu nawiewników automatycznych); Komfort cieplny w pomieszczeniach – brak uczucia „przeciągu” po dolnych partiach ciała (jak przy uchylonych oknach) Nowoczesny, automatyczny i trwały system wentylacji; W porównaniu do całej kwoty za coroczne usuwanie grzybów ze ścian, jednorazowy wydatek za nawiewniki nie jest wysoki i spłaca się po 2 latach użytkowania elementów. W przypadku nawiewników higrosterowanych – automatyczne działanie całego systemu wentylacji naturalnej (nie musimy już interesować się czy nawiewnik jest otwarty czy zamknięty).

Dla poprawy wentylacji w mieszkaniach, Firma MADIX świadczy usługi w zakresie montażu nawiewników okiennych w oknach osadzonych w murze. Posiadamy specjalistyczny sprzęt oraz wiedzę popartą ponad 19-letnim doświadczeniem w branży stolarki okiennej, dzięki którym montaż wykonany jest profesjonalnie i skutecznie.

Usługi doboru i montażu nawiewników okiennych świadczymy zarówno dla klientów indywidualnych (osób prywatnych), jak i instytucji: wspólnoty mieszkaniowe, spółdzielnie, ośrodki zdrowia, przedszkola i szkoły, urzędy i firmy.